Praca bez umowy (umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej) jest niezgodna z prawem. Wiąże się z brakiem obowiązkowego ubezpieczenia społecznego dla pracownika, niepłaceniem podatków itp.
Generalnie obwiązek podpisania umowy leży po stronie pracodawcy. Jeśli oszukał cię w kwestii podpisania umowy czy płacenia podatków, to on ponosi odpowiedzialność. Pracodawca ma obowiązek sporządzić umowę w dwóch egzemplarzach i dać ci jeden z nich.
Jeśli jednak świadomie decydujesz się na zatrudnienie na czarno, możesz zostać ukarana. Dzieje się tak, kiedy cudzoziemiec nie posiada ważnej wizy ani innego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski (czyli przebywa w Polsce nielegalnie), nie ma zezwolenia na pracę i nie jest z niego zwolniony (tak jak obywatele Ukrainy obecnie), albo podstawa jego pobytu wyklucza wykonywanie pracy (np. ma wizę turystyczną). Za nielegalną pracę można dostać grzywnę wysokości od 20 zł do 5.000 zł (art. 120 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach), zostać zobowiązany do powrotu (wyjazdu Polski) oraz otrzymać zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen – na okres od 1 roku do 3 lat (art. 318 i art. 319 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach).
Jeśli zarejestrujesz się w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, a potem podejmiesz pracę bez informowania urzędu, możesz dostać grzywnę wysokości od 500 do 500 zł.
