Kiedy musisz zapłacić podatki w Polsce?
Zgodnie z Ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2021.1128, zwana dalej Ustawą PDOF) zakres obowiązku podatkowego jest uzależniony od miejsca zamieszkania, a sposób opodatkowania od rodzaju źródła przychodów.
Innymi słowy, jeśli pracujesz w Polsce, twoje dochody podlegają opodatkowaniu tutaj, tak samo jak polskich pracowników. Ukraina i Polska mają podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania – to znaczy, że podatek zapłacisz tylko raz, o ile dopełnisz wszystkich formalności.
To czy musisz zapłacić podatki w Polsce nie zależy od formy twojej umowy – taki sam obowiązek dotyczy zatrudnienia na umowie o pracę, zleceniu, dziele czy samozatrudnienia (umów B2B). Zależy natomiast od tego gdzie mieszkasz na stałe i gdzie (fizycznie) pracujesz. Prawnie praca na podstawie umowy innej niż umowa o pracę nazywana jest „działalnością wykonywaną osobiście na terytorium Polski”.
Status nierezydenta – pracuję w Polsce, na co dzień mieszkam w Ukrainie
Jeżeli pracujesz w Polsce, ale jesteś tu krócej niż 183 dni w roku, to podlegasz „ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu” –w Polsce płacisz podatki jedynie za dochód uzyskany na terytorium tego kraju. Ten przepis dotyczy np. pracowników sezonowych albo tymczasowych, pracujących w Polsce mniej niż pół roku w ciągu roku. Informację o rezydencji podatkowej na ogół podajesz wypełniając u pracodawcy oświadczenie do celów podatkowych.
Do końca lutego (lub w każdym innym momencie na twój pisemny wniosek) pracodawca musi wysłać ci imienną informację podatkową dla nierezydentów IFT-1/IFT1R (chyba, że pracujesz wyłącznie na umowie o pracę – wtedy informację podatkową dostaniesz w postaci druku PIT-11).
Status rezydenta podatkowego – mieszkam i pracuję w Polsce.
Jeśli mieszkasz w Polsce, to tu musisz zapłacić podatki, nawet jeśli np. pracujesz zdalnie dla ukraińskiego pracodawcy. Taką sytuację nazywamy „nieograniczonym obowiązkiem podatkowym”. Zachodzi ona, kiedy mieszkasz w Polsce ponad pół roku (lub krócej, jeśli to tu znajduje się centrum twoich interesów życiowych – czyli np. poza pracą, to tu twoje dzieci chodzą do szkoły).
W takiej sytuacji musisz odprowadzić w Polsce podatki od tego co zarobisz tutaj, jak i od zarobków uzyskanych poza granicami Polski. Nie zapłacisz za to podatku w Ukrainie (dzięki umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania). Taką informację składasz w oświadczeniu do celów podatkowych. Jeśli mieszkasz już w Polsce dłużej niż pół roku, powinieneś/powinnaś poprawić swoje oświadczenie.
Jeśli masz status rezydenta podatkowego, pracodawca sporządza dla ciebie informację podatkową na druku PIT-11.
Jeśli wyjechałaś z Polski, ale jesteś tu zatrudniona/y – pracownicy zdalni
Trochę inaczej jest w przypadku osób zatrudniony w przedsiębiorstwie z siedzibą w Polsce, które wróciły do Ukrainy i pracują zdalnie. W takiej sytuacji, żeby uniknąć podwójnego opodatkowania, podatki zapłacisz tylko w Ukrainie.
Żeby tak się stało, musisz dostarczyć polskiemu pracodawcy certyfikat rezydencji. Takie zaświadczenie wyda ci twój lokalny urząd skarbowy.
Do końca lutego (lub w każdym momencie na twój pisemny wniosek) pracodawca musi wysłać ci imienną informację podatkową dla nierezydentów IFT-1/IFT1R.
Podsumowując:jeśli pracujesz znajdując się Polsce, to tutaj musisz zapłacić podatki, niezależnie od tego czy pracę wykonujesz dla polskiego czy ukraińskiego przedsiębiorstwa. Dotyczy to też pracowników tymczasowych czy sezonowych. Jeśli jesteś zatrudniony w polskiej firmie, a mieszkasz w Ukrainie, to tam powinieneś zapłacić podatki. Żeby uniknąć podwójnego opodatkowania, musisz zaprezentować pracodawcy certyfikat rezydencji.
Nie ma znaczenia z jakiego tytułu otrzymujesz wynagrodzenie (umowa o pracę, zlecenie, działo, B2B). To któremu państwu jesteś należny podatek zależy od tego gdzie (fizycznie) pracujesz i gdzie na stałe mieszkasz.
Wysokość podatków w Polsce
Podstawa do obliczania podatku jest opisana w art. 32 Ustawy PDOF. W przypadku pracy jako osoba fizyczna (czyli na wszystkich umowach poza B2B) płacisz PIT, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych.
Podstawą podatku dochodowego jest dochód,czyli kwota, którą możesz policzyć odejmując od twojej płacy brutto koszty uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenia społeczne. Twoja płaca na rękę (netto) to dochód po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy.
Przychód (płaca brutto) – Składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, zdrowotne, chorobowe*) – Koszty uzyskania przychodu = Dochód
Dochód – zaliczka na podatek dochodowy/ryczałt = płaca netto (na rękę)
- Kwota dochodu wolna od podatku wynosi 30 000 zł. Jeśli zarobisz mniej niż ta suma, nie zapłacisz podatku wcale. Jeśli twój dochód jest wyższy, podatek płacisz dopiero od pieniędzy, które zarobisz powyżej tej kwoty. Np. Jeśli zarobiłaś/eś łącznie 35 tys zł, to podatek płacisz tylko od 5 tys.
- Możesz złożyć u pracodawcy oświadczenie o miesięcznej kwocie zmniejszającej podatek. Wtedy co miesiąc będziesz dostawać 300 zł więcej na rękę, zamiast otrzymać jednorazowy zwrot podatku zapłaconego od kwoty wolnej.
- Podstawowe koszty uzyskania przychodów wynoszą 250 zł miesięcznie na umowie o pracę i 20% przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne na umowie-zlecenie i umowie o dzieło.
- Jeśli do pracy dojeżdżasz z innej miejscowości możesz złożyć u pracodawcy oświadczanie o podwyższonych kosztach uzyskania przychodu.Wtedy wynoszą one 300 zł miesięcznie.
- Twój podatek to odpowiednio 12% lub 32% dochodu, w zależności od progu dochodowego. Niższa stawka obowiązuje osoby, które zarobiły mniej niż 120 tys. zł w ciągu roku
- Jeśli nie masz ukończonych 26 lat, Twój podatek wynosi 0 zł. Jeśli do tego masz status ucznia/studenta, nie płacisz składek i twoje wynagrodzenie na rękę równa się kwocie brutto.
- Zaliczkę na podatek można pomniejszyć o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, jeżeli wypełnisz PIT-2 (czyli oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na dochodowy od osób fizycznych, dotyczy m.in. pracowników zatrudnionych w ramach umowy o pracę).
- Składka chorobowa jest dobrowolna w przypadku umów cywilnoprawnych.
Jak rozliczyć się z podatku?
Po zakończeniu roku podatkowego pracodawca musi przygotować dla Ciebie informację podatkową – PIT-11.Musisz go otrzymać do końca lutego (pocztą lub e-mailem, jeśli tak się umówiliście). Informacja podatkowa trafia również do odpowiedniego urzędu skarbowego. Jeśli się zwolnisz, pracodawca i tak ma obowiązek wysłać twój PIT-11 do ciebie i do urzędu skarbowego. Dodatkowo, twój pisemny wniosek musi sporządzić i przekazać ci PIT-11 w ciągu 14 dni.
Osoby pracujące na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa dzieło) muszą się rozliczyć z Urzędem Skarbowym najpóźniej do końca kwietnia. Jak to zrobić?
Masz status rezydenta i/lub pracujesz na umowie o pracę
1. Po stronie pracodawcy
W każdym miesiącu pracy pracodawca pobiera zaliczkę na podatek dochodowy i przekazuje ją do urzędu skarbowego.
Następnie, pod koniec roku musi przygotować informację podatkową na druku PIT-11. W tej informacji uwzględnia: wysokość osiągniętego w ciągu roku przychodu, koszty uzyskania przychodu, wysokość zaliczek pobranych na podatek dochodowy oraz wysokość składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe) i ubezpieczenie zdrowotne.
Do końca lutego pracodawca musi przesłać PIT-11, czyli informację podatkową, tobie oraz do właściwego urzędu skarbowego.Zeznania i informacje dotyczące dochodów cudzoziemców powinny zostać złożone do właściwego urzędu skarbowego– w każdym województwie zajmuje się tym jeden oddział US.
2. Po twojej stronie
Kiedy dostaniesz PIT-11 od pracodawcy, sprawdź, czy wszystkie dane i kwoty na pewno się zgadzają. Później, jeśli masz status rezydenta podatkowego, nie musisz robić nic. Od kilku lat do rozliczenia PIT wystarczą deklaracje od pracodawcy(ów) i zleceniodawców. Krajowa Administracja Skarbowa przygotuje twój PIT-37 automatycznie
Możesz poprawić przygotowaną przez KAS deklarację. Dzięki temu masz szansę na niższy podatek. Samodzielne uzupełnienie deklaracji pozwala na uwzględnienie ulg albo tzw. preferencyjne rozliczenie np. dla samodzielnego rodzica. Dzięki temu możesz dostać wyższy zwrot podatku.
Najprostszym sposobem na złożenie deklaracji podatkowej jest wysłanie PIT-u przez stronę e‑Urząd Skarbowy: https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/ Deklarację trzeba wypełnić do końca kwietnia (a jeśli ostatni dzień kwietnia przypada na dzień wolny, to mamy czas do 2 maja.)
Zeznania i informacje dotyczące dochodów cudzoziemców powinny zostać złożone do właściwego urzędu skarbowego. Tę informację na PIT‑11 powinien zawrzeć pracodawca.
Nie masz statusu rezydenta podatkowego i pracowałeś/aś na zleceniu/umowie o dzieło
Osoby, które nie mają statusu rezydenta i są zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej (zlecenie, dzieło), co do zasady rozliczają się ryczałtem. Rozliczenie się ryczałtem ma dwa minusy. Po pierwsze, stawka ryczałtu wynosi 20%, a więc jest wyższa niż I próg podatkowy (12%). Po drugie, osoby, które rozliczają się ryczałtem nie mogą odliczyć kosztów uzyskania przychodu, które na zwykłej umowie-zlecenie czy umowie o dzieło wynoszą 20%. To oznacza, że przy rozliczeniu ryczałtem mniej zostanie w twojej kieszeni.
Na szczęście nawet bez statusu rezydenta podatkowego możesz rozliczyć się na formularzu PIT-37, pod warunkiem, że dopilnujesz kilku formalności.
1. Po stronie zleceniodawcy
Zleceniodawca pobiera od twojego dochodu zryczałtowaną zaliczkę na podatek dochodowy. Wynosi ona 20%.
Następnie do końca lutego wysyła do ciebie oraz do urzędu skarbowego roczną informację podatkową na druku IFT-1R. Uwzględnia w niej: wysokość osiągniętego w ciągu roku przychodu, koszty uzyskania przychodu, wysokość zaliczek pobranych na podatek dochodowy oraz wysokość składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe i chorobowe) i ubezpieczenie zdrowotne.
2. Po twojej stronie
Po otrzymaniu informacji podatkowej, możesz złożyć zeznanie podatkowe. Przysługuje ci do tego takie samo prawo jak osobom, które mają status rezydenta. W wielu przypadkach złożenie deklaracji sprawia, że zapłacisz niższy podatek (12 zamiast 20%) i skorzystasz z ulg (np. na dziecko).
Żeby to zrobić musisz uzyskać certyfikat rezydencji podatkowej. Takie zaświadczenie wystawia lokalny urząd skarbowy.
Najprostszym sposobem na złożenie deklaracji podatkowej jest wysłanie PIT-u przez stronę e‑Urząd Skarbowy:https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/ Musisz dołączyć do niej certyfikat rezydencji podatkowej.
Deklarację trzeba wypełnić do końca kwietnia(a jeśli ostatni dzień kwietnia przypada na dzień wolny, to mamy czas do 2 maja). Jeśli wypełnisz deklarację na czas, możesz liczyć na dość wysoki zwrot podatku.
Osoby do 26 roku życia
Osoby do 26 roku życia obowiązuje tzw. zerowy PIT. Jeśli nie masz 26 lat, to na umowieo pracę, zleceniu i umowie o dzieło jesteś całkowicie zwolniony/a z konieczności płacenia podatku. Podatek płacisz dopiero od dochodu, który przekroczy roczny limit 85 528 zł.
Jeśli masz status ucznia/studenta, nie płacisz również obowiązkowych składek na ubezpieczenia. To sprawia, że dostajesz tzw. wypłatę brutto=netto.
Inne osoby u których stosowane są ulgowe zasady opodatkowania:
- Rodzice bądź osoby wychowujące czwórkę bądź więcej dzieci
- Pracujący emeryci – dotyczy to emerytów, którzy pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego dalej pracują
Wyżej wymienione grupy skorzystają z odpowiadających im ulg podatkowych dla przychodów nieprzekraczających kwoty 85 528 zł w skali rocznego dochodu.
Jakie ulgi i odliczenia można wykorzystać w PIT-37?
Osoby, które rozliczają się na druku PIT-37, mogą skorzystać z ulgowych form opodatkowania, takich jak rozliczenie wspólnie z małżonkiem lub jako rodzic samotnie wychowujący dziecko. Istnieje też katalog ulg, uprawniających do obniżenia wysokości należnego podatku. Do najpopularniejszych należą:
- ulga na dzieci (prorodzinna),
- ulga na internet,
- ulga rehabilitacyjna,
- ulga na leki,
- ulga dla krwiodawców.