Jednym z najbardziej aktualnych tematów dla sporej części pracownic i pracowników są 
urlopy i świadczenia związane z macierzyństwem. Jest to dość skomplikowany temat, więc zespół UHR postanowił go wyjaśnić.
Urlop macierzyński to obowiązkowy urlop, który przysługuje każdej pracownicy, która urodziła dziecko bez względu na rodzaj umowy o pracę, na podstawie której jest zatrudniona. Oprócz tego, urlop macierzyński przysługuje również pracownicy, zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia, jeżeli opłaca ona składkę chorobową -ponieważ przy umowie zlecenie ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny. Konieczne jest w tym przypadku złożenie u Zleceniodawcy wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Wniosek nie może być odrzucony, a Zleceniodawca ma obowiązek odprowadzenia odpowiedniej składki do ZUS.
Długość urlopu macierzyńskiego zależy od ilości urodzonych dzieci:
1 dziecko – 20 tygodni 2 – 31 tygodni 3 – 33 tygodni 4 – 35 tygodni5 – 37 tygodni
Prawo przewiduje możliwość wykorzystania 6 tygodni urlopu macierzyńskiego nawet przed porodem, choć większość kobiet rozpoczyna urlop macierzyński od dnia narodzin dziecka.
W przypadku urodzenia jednego dziecka obowiązkowe jest wykorzystanie łącznie minimum 14 tygodni urlopu macierzyńskiego przez matkę. Pozostałe 6 tygodni może zostać wykorzystane przez ojca, który jest zatrudniony na umowie o pracę. W takiej sytuacji kobieta powinna złożyć u swojego pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Natomiast ojciec dziecka powinien złożyć wniosek u pracodawcy o wykorzystanie przysługujących mu dni wolnych w zamian za matkę dziecka, która z nich zrezygnowała.
Ochrona przed zwolnieniem
Pracownica, korzystająca z urlopu macierzyńskiego jest szczególnie chroniona przed zwolnieniem – zwolnić ją można wyłącznie w sytuacji wystąpienia okoliczności pozwalających na jej zwolnienie bez okresu wypowiedzenia z winy pracownicy i przy zgodzie reprezentującego ją związku.
Po urlopie macierzyńskim pracodawca jest zobowiązany zaoferować matce takie same stanowisko pracy jak przed urlopem, albo stanowisko równorzędne.
Zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński, to kwota wypłacana pracownicy, która urodzi dziecko w trakcie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.
Prawo do zasiłku i typ umowy:
Dla pracownicy na umowie o pracę takie ubezpieczenie jest obowiązkowe. Dla zleceniobiorczyni takie ubezpieczenie jest dobrowolne i musi wyrazić ona chęć ubezpieczenia się przy podpisywaniu umowy.
Z zasiłku macierzyńskiego może skorzystać także ubezpieczony ojciec dziecka lub inny ubezpieczony członek rodziny jeżeli:
matka dziecka umrze lub porzuci dziecko oraz osoby te przerwą zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.
Podstawa zasiłku macierzyńskiego:
Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego równa się przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu wypłaconemu za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.
Czyli wysokość zasiłku wynika z oficjalnie deklarowanego wynagrodzenia.
Jeżeli w firmie w której pracuje kobieta zatrudnionych jest mniej niż 21 osób, wypłata zasiłku nastąpi ze strony ZUS. W przypadku firmy, która zatrudnia większą ilość osób wypłata zasiłku nastąpi ze strony pracodawcy (który bezpośrednio rozliczy się z ZUS).
Wysokość:
Wysokość zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego wynosi 100 % podstawy wymiaru zasiłku – w przypadku średniej z przepracowanych 12 miesięcy (roku). Jeżeli pracownica jest zatrudniona krócej niż 12 miesięcy, wtedy wynagrodzenie zostanie obliczone na podstawie średniej z pełnych, przepracowanych miesięcy. Natomiast wysokość zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego wynosi 60 procent podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli w terminie do 14 dni po porodzie zostanie złożony pisemny wniosek o jego udzielenie, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, to zasiłek za cały okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego będzie wynosił 80 proc. podstawy.
Źródła i rozszerzenia tematu:https://zielonalinia.gov.pl/…/zasilek-macierzynski-a…https://www.gov.pl/web/rodzina/urlop-macierzynskihttps://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-macierzynskihttps://mamotoja.pl/…/urlop-macierzynski-urlop…/
Kalkulator wysokości zasiłku:
https://www.infakt.pl/kalkulatory/kalkulator-macierzynski/